Πρόκειται για ένα φρούτο του οποίου το δέντρο έχει ύψος από 7 έως 10 μέτρα. Τα άνθη του δεν είναι εμφανή και είναι ερμαφρόδιτα. Φύεται σε άγριες, στεγνές και ηλιόλουστες περιοχές μέχρι και σε υψόμετρο μέχρι 1.700 μέτρα. Ευνοείται η καλιέργειά του από κλίμα ανατολικών και μεσογειακών χωρών. Η συκιά είναι κυρίως αυτοφυής. Έχει 2 σοδειές, η μία την άνοιξη και η άλλη στο τέλος του καλοκαιριού προς φθινόπωρο. Υπάρχουν κυρίως τρεις ποικιλίες σύκων. Το φυτό είναι εύκολο να καλλιεργηθεί αρκεί να φυτευθούν καρποί ξηρών σύκων σε υγρό σφάγνο σε μια κλειστή σακούλα και φυτρώνουν σε μερικές εβδομάδες έως κάποιους μήνες. Κατόπιν τα μικρά φυτά μπορούν να μεταφυτευθούν μόλις ανοίγουν τα φύλλα τους. Για αναπαραγωγή το καλοκαίρι εισάγονται βλαστάρια χωρίς το σκληρό τμήμα σε υγρό περλίτη ή σε μείγμα αμμώδους εδάφους κρατώντας τα κομμένα τμήματα σε σκιερό μέρος μέχρι να αρχίσει η νέα ανάπτυξη και μετά μεταφέρονται στον ήλιο. Άλλος τρόπος είναι αν ξυστεί ο φλοιός μέχρι να αποκαλυφθεί ο πράσινος εσωτερικός φλοιός, μετά καρφώνεται σφιχτά η ξυσμένη περιοχή στο έδαφος και μέσα σε λίγες εβδομάδες αναπτύσσονται ρίζες και τότε αποκόπτεται από το αρχικό φυτό και φυτεύεται οπουδήποτε. Για την ανοιξιάτικη παραγωγή, πριν αρχίσει η ανάπτυξη του δέντρου, κόβονται βλαστοί 15-25 εκατοστά με υγειή μπουμπούκια και τοποθετούνται σε υγρό περλίτη ή σε μείγμα αμμώδους εδάφους στη σκιά. Όταν αρχίσουν να βγαίνουν τα φύλλα, πρέπει να χωθούν στο κατώτερο φύλλο για να δοθεί στο φυτό μια καλή αρχή στην επιθυμητή περιοχή. Η συκιά ήταν από τα πρώτα φυτά που καλλιεργήθηκαν.
Η συκιά είναι γνωστή για το φρούτο της, σύκο, που καταναλώνεται κυρίως στις Μεσογειακές και Ανατολικές χώρες. Το σύκο είναι πολύ πλούσιο σε ασβέστιο, φυτικές ίνες, κάλιο, βιταμίνη Β6, μαγγάνιο, αντιοξειδωτικά. Εκτός αυτών, έχει και διάφορα άλλα θρεπτικά συστατικά, ανάλογα και την μορφή του, και έτσι διάφορες θεραπευτικές ιδιότητες. Πιο αναλυτικά:
ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ (100γρ.)
ΘΕΡΜΙΔΕΣ | 80 Kcal |
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ | 20 γρ. |
ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ | 2.9 γρ. |
ΣΑΚΧΑΡΑ | 16.26 γρ. |
ΠΡΩΤΕΪΝΗ (κυρίως κυστίνη, τυροσίνη) | 1.2 γρ. |
ΛΙΠΑΡΑ | 0,23 γρ. |
ΚΟΡΕΣΜΕΝΑ ΛΙΠΑΡΑ | 0,15 γρ. |
ΜΟΝΟΑΚΟΡΕΣΤΑ ΛΙΠΑΡΑ | 0,12 γρ. |
ΠΟΛΥΑΚΟΡΕΣΤΑ( ίχνη Ω6, Ω3) ΛΙΠΑΡΑ | 0,29 γρ. |
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α | 142 IU |
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β1 | 2mg |
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β2 | 1.18 mg |
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β3 | 1 mg |
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β5 | 0,300 mg |
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β6 | 3 mg |
ΒΙΤΑΜΙΝΗ C | 1.67 mg |
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε | 0,30 mg |
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Κ | 4,7 mcg |
ΑΣΒΕΣΤΙΟ | 35 mg |
ΚΑΛΙΟ | 330 mg |
ΧΑΛΚΟΣ | 0,06 mg |
ΣΙΔΗΡΟΣ | 0,6 mg |
ΦΩΣΦΟΡΟΣ | 22 mg |
ΜΑΓΝΗΣΙΟ | 17 mg |
ΜΑΓΓΑΝΙΟ | 0,128 mcg |
ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΩΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΚΟΥ
ΑΓΟΡΑ - ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ - ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
Τα σύκα διαφέρουν πολύ σε χρώμα και υφή ανάλογα την ποικιλία. Οι περισότερες είναι σε ξηρά μορφή είτε λόγω έκθεσης τους στον ήλιο είτε λόγω ανθρώπινης επεξεργασίας. Εφόσον τα φρέσκα δεν διατηρούνται, πρέπει να αγοραστούν μια ή δύο μέρες πριν την κατανάλωση. Πρέπει να εξετάζεται το βαθύ χρώμα και η απαλή αλλά όχι μαλακή υφή όταν πρόκειται να αγοραστούν. Να μην είναι χτυπημένα ή με χρωματικά μελανά σημάδια και να έχουν ωραία μυρωδιά. Πρέπει να είναι τυλιγμένα σε χάρτινη συσκευασία και μακριά από άλλα τρόφιμα και σε δροσερή θερμοκρασία. Αυτά που είναι σε ξηρή μορφή πρέπει επίσης να διατηρούνται σε δροσερό και σκοτεινό μέρος τυλιγμένα επίσης για να μην αλλοιώνονται από τον αέρα. Πριν την κατανάλωση, πλένουμε καλά με δροσερό νερό τα φρέσκα σύκα και μετά τα ξεφλουδίζουμε απαλά. Τα ξηρά σύκα εκτός από την απλή κατανάλωσή τους μπορούν να τοποθετηθούν για αρκετά λεπτά στο νερό έτσι ώστε να γίνουν πιο χυμώδη. Είναι γευστική η κατανάλωσή τους επίσης με βρώμη ή με γιαούρτι. Λόγω του αλκαλικού τους pH έχει θεωρηθεί ευργετικό για αυτούς που θέλουν να σταματήσουν το κάπνισμα. Στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική είναι αγαπημένο συστατικό στα γλυκά, τις μαρμελάδες, τα ζελέ, τα κέικ, τις πίτες. Τα σύκα προσθέτουν γεύση αλλά και θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον, λόγω μιας ουσίας που περιέχουν, διατηρούν τα προϊόντα φρέσκα και μαλακά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στην ανατολική Ασία και όχι μόνο, καταναλώνεται ως χυμός. Στις Μεσογειακές χώρες, χρησιμοπιείται στην παρασκευή αλκοόλ αλλά και καπνού. Τα ξηρά σύκα, κατόπιν επεξεργασίας, χρησιμοποιύνται ως εναλλακτικά του καφέ.
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΧΡΗΣΗ
Τα σύκα είναι από τα λίγα φρούτα που περιέχουν οξαλικά οξέα τα οποία βρίσκονται κυρίως σε όλες τις άλλες ομάδες τροφίμων. Όταν τα οξαλικά οξέα έχουν υψηλή συγκέντρωση στα υγρά του σώματος, κρυσταλλοποιούνται και δημιουργούν προβλήματα. Καλό είναι λοιπόν να αποφεύγεται από άτομα που πάσχουν από προβλήματα στα νεφρά και τη χοληδόχο κύστη. Επίσης, τα οξαλικά οξέα μπορεί να εμπλακούν στην απορρόφηση του ασβεστίου. Ακόμη, στα αποξηραμένα σύκα που πωλούντια στο εμπόριο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί διοξείδιο του θείου με σκοπό τη διατήρηση του χρώματος και την παράταση της ζωής του προϊόντος. Η ένωση όμως αυτή είναι επικίνδυνη για τον άνθρωπο ιδιαίτερα αν πάσχει από άσθμα. Τέλος, το φύλλο μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις.
Δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό www.dromostherapeia.gr στις 26/7/2013.