Εδώ και χρόνια υπάρχει ένας βομβαρδισμός από πληροφορίες οτι το αυγό, που είναι πλούσιο σε χοληστερόλη, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, τον κίνδυνο δημιουργίας αρτηριοσκλήρωσης και  εμφάνισης καρδιακής προσβολής.  Έτσι έχουν γίνει διάφορες μελέτες για την απενοχοποίησή του καθώς η χοληστερόλη δεν είναι μόνο κακή. Το αυγό περιέχει πολύ καλή πρωτείνη και πολλές βιταμίνες και επιπροσθέτως υπάρχουν και πολλές άλλες πηγές χοληστερόλης όπως το κόκκινο κρέας που δεν υπολογίζονται ως εξίσου σημαντικές.  Η χοληστερόλη είναι μια λιπαρή ουσία που δεν βρίσκεται μόνο στο αίμα αλλά και στις κυτταρικές μεμβράνες.  

Παίζει προστατευτικό ρόλο καλύπτοντας τα νεύρα, συμβάλλει στην παραγωγή στεροειδών ορμονών, της βιταμίνης D και των χολικών οξέων ενώ σχετίζεται και στην πέψη του λίπους  στο έντερο.  Ο οργανισμός συνθέτει όλη την απαραίτητη χοληστερόλη που χρειάζεται για τις λειτουργίες του και έτσι όση προσλαμβάνεται από τη διατροφή δεν χρειάζεται.  Επιπροσθέτως, όλοι οι άνθρωποι δεν ανταποκρίνονται το ίδιο στην χοληστερόλη που εισάγεται στο σώμα από την διατροφή.

ΜΕΛΕΤΕΣ

• Στατιστικές μελέτες 25 ετών στο πανεπιστήμιο της Αριζόνα κατέληξαν οτι οι άνθρωποι που κατανάλωναν 2 αυγά την ημέρα αλλά χαμηλή, κατά τα άλλα, σε λιπαρά διατροφή δεν είχαν κανένα πρόβλημα.
• Η Αμερικάνικη Ένωση Καρδιάς αναγνώρισε οτι μπορεί να καταναλωθεί ένα αυγό την ημέρα μέσα σε μια υγιεινή διατροφή εφόσον δεν συνυπάρχουν προβλήματα υγείας όπως διαβήτης, υψηλή LDL χοληστερόλη στο αίμα, στεφανιαία νόσος και άλλα καρδιολογικά προβλήματα.
• Έρευνα από την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών βρήκε οτι την τελευταία δεκαετία, τα αυγά περιέχουν 13% λιγότερη χοληστερόλη και 64% περισσότερη βιταμίνη D.  Αυτό συμβαίνει λόγω της πιο υγιεινής διατροφής των ζώων αλλά και εμπλουστευμένης σε βιταμίνη D.
• Στο πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ, έρευνα υγειών εθελοντών μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας κατέληξε στο συμπέρασμα οτι η κατανάλωση αυγών δεν αυξάνει μόνο την κακή χοληστερόλη (LDL) αλλά και την καλή (HDL).  Επίσης, δεν αντιδρούν όλοι οι οργανισμοί το ίδιο με την πρόσθετη χοληστερόλη.  Εν συνεχεία, ουσίες που περιέχονται στον κρόκο του αυγού όπως η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη  προστατεύουν από εκφυλισμό των μυών και την αθηροσκλήρωση.
• Καναδοί μελετητές υποστήριξαν οτι τα αυγά βοηθούν στην ρύθμιση της υπέρτασης.  Αυτό λόγω πρωτεϊνών του αυγού που μετά την πέψη τους μιμούνται την δράση αντιυπερτασικών φαρμάκων.
• Έρευνα από το πανεπιστήμιο Σάρρεϊ της Αγγλίας βρήκε οτι η κατανάλωση αυγών βοηθά στην απώλεια βάρους λόγω της μεγαλύτερης πληρότητας από το συγκεκριμένο τρόφιμο χωρίς επιβάρυνση της χοληστερόλης του αίματος.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ (100 γρ.)

ΩΦΕΛΗ

Τα αυγά είναι ένα τρόφιμο εύγεστο και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Αποτελούν πολύτιμη και «συμπυκνωμένη» τροφή για τον άνθρωπο, καθώς προσφέρουν πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας και καλύπτουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα.  Με τον όρο υψηλής βιολογικής αξίας εννοείται οτι είναι πλήρης σε όλα τα αμινοξέα,  αφομοιώνεται εύκολα και έτσι χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη και για τη διατήρηση των λειτουργιών του οργανισμού. Θεωρείται ότι μετά την πρωτεΐνη του μητρικού γάλακτος, εκείνη του αυγού έχει την μεγαλύτερη βιολογική αξία στη φύση. Το ασπράδι του αυγού είναι η πιο αγνή πρωτεΐνη που υπάρχει στην φύση. 

Ας δούμε λοιπόν αναλυτικότερα τη θετική επίδραση των θρεπτικών συστατικών του αυγού:

• Η Βιταμίνη Α, που περιέχεται στον κρόκο, είναι σημαντική για την καλή λειτουργία της όρασης.   Μια μορφή της βιταμίνης Α που παίρνουμε από τις τροφές είναι τα καροτενοειδή τα οποία κατόπιν μετατρέπονται στον οργανισμό στη βιταμίνη Α.  Στο αυγό περιέχονται τα καροτενοειδή λουτεΐνη και ζεαξανθίνη.  Αυτά προστατεύουν από την ανάπτυξη καταράκτη και κηλιδώδους εκφυλισμού των ματιών.  Επίσης η βιταμίνη Α συντελεί στην ανάπτυξη των κυττάρων και στην διατήρηση υγειούς δέρματος.
  
  
• Μια άλλη σημαντική βιταμίνη που περιέχεται στον κρόκο του αυγού είναι η βιταμίνη D.  Το αυγό είναι από τις λίγες τροφές που περιέχει από τη φύση του αυτή τη βιταμίνη.  Αυτή βοηθάει στην προστασία των οστών και στην πρόληψη του οργανισμού από ασθένειες όπως οστεοπόρωση και ρικέτσια.  Αυτό συμβαίνει γιατί η βιταμίνη D αυξάνει την απορρόφηση του ασβεστίου.
  
  
• Η βιταμίνη Ε είναι μια από τις αντιοξειδωτικές ουσίες.  Αυτές προστατεύουν τον οργανισμό από ασθένειες καθώς ενισχύουν το ανοσοποιητικό.  Η βιταμίνη αυτή περιέχεται στον κρόκο του αυγού.
  
  
• Η βιταμίνη Κ αποτελεί προσθετική ομάδα ενζύμων απαραίτητων για τη σύνθεση στο ήπαρ της προθρομβίνης και των παραγόντων πήξης του αίματος.  Έχει επίσης προστατευτικό ρόλο για τα οστά.   Περιέχεται στον κρόκο.
  
  
• Στο αυγό, επίσης, περιέχονται οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Οι βιταμίνες αυτές είναι απαραίτητες για την σωστή λειτουργία πολλών διεργασιών του οργανισμού. Για παράδειγμα το φυλλικό οξύ συμβάλλει στην υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος και στην σύνθεση DNA & RNA. Η θειαμίνη βοηθά στην σωστή απελευθέρωση ενέργειας από τους υδατάνθρακες.Η ριβοφλαβίνη βοηθά στην ανάπτυξη και στην αναπαραγωγή συμμετέχοντας στην απελευθέρωση ενέργειας από τις πρωτεΐνες και τα λιπη. Η πυριδοξίνη θεωρείται απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και τον μεταβολισμό των πρωτεϊνών.  Η κυανοκοβαλαμίνη συμβάλει στον σχηματισμό των νευρικών ινών και των κυττάρων του αίματος.  Επίσης βοηθά στην αύξηση του τριχωτού της κεφαλής.  Η βιοτίνη όπως και άλλες βιταμίνες Β, εμπλέκεται στον ενδιάμεσο μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπών. Είναι ζωτικής σημασίας για τη λιπογένεση (παραγωγή λιπών), τη γλυκονεογένεση (παραγωγή γλυκογόνου) και για το μεταβολισμό των αμινοξέων διακλαδισμένης αλυσίδας.  Παράλληλα συμβάλλει στην αντιμετώπιση των εύθραυστων νυχιών, της ακμής, της ευθραυστότητας των μαλλιών και της αλωπεκίας.  Αυτές οι βιταμίνες περιέχονται στο ασπράδι του αυγού.
  
  
• Η χολίνη, που περιέχεται στο αυγό, είναι ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό για την ανάπτυξη του εγκεφάλου.  Θεωρείται απαραίτητο στη διατροφή κατά την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό για την υγειή εγκεφαλική ανάπτυξη του εμβρύου και του βρέφους. Η χολίνη είναι επίσης απαραίτητη για την υγεία των κυτταρικών μεμβρανών όλου του σώματος και συμβάλλει στην διατήρηση χαμηλών επιπέδων ομοκυστεΐνης στο αίμα. Έχει βρεθεί οτι η χολίνη προστατεύει από τον καρκίνο του στήθους.  Τέλος είναι σημαντική για την σωστή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος.  Η χολίνη περιέχεται στον κρόκο του αυγού.
  
  
• Το ασβέστιο  έχει δομικό ρόλο, συμβάλλει μαζί με το φωσφόρο στην οστεοποίηση, στην πήξη του αίματος, στην συσπαστικότητα των μυών, στην ελάττωση της νευρομυϊκής διεγερσιμότητας.  Διατηρεί την συσταλτικότητας του καρδιακού μυός, είναι απαραίτητο για την παραγωγή ορμονών καθώς και τη δράση και έκκριση ορμονών.  Είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της λειτουργικότητας της κυτταρικής μεμβράνης και ενεργοποιεί διάφορα ένζυμα του οργανισμού.  Τέλος, ενδυναμώνει τα δόντια.  Βρίσκεται στον κρόκο του αυγού.
  
  
• Ο φώσφορος είναι απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για κάθε κύτταρο και αποτελεί σημαντικό συστατικό των DNA, RNA.   Υπάρχει στον κρόκο του αυγού. Είναι απαραίτητος για τη σωστή ανάπτυξη των οστών και την ομαλή λειτουργία της καρδιάς, των νεφρών και του νευρικού συστήματος. Επίσης μειώνει τους πόνους της αρθρίτιδας. Ακόμη ο φώσφορος είναι απαραίτητο στοιχείο για τη μυϊκή ανάπτυξη και παίρνει μέρος σε ορισμένες διεργασίες του μεταβολισμού, όπως το μεταβολισμό των λιπών και των υδατανθράκων, τη μεταφορά της γλυκόζης, το σχηματισμό φωσφολιπιδίων, το μεταβολισμό των αμινοξέων.
  
  
• Ο σίδηρος  είναι απαραίτητος για την δημιουργία και ανάπλαση των ερυθρών κυττάρων. Βελτιώνει την πνευματική απόδοση και προλαμβάνει τα μαθησιακά προβλήματα.  Περιέχεται στον κρόκο του αυγού. Ακόμη ο σίδηρος είναι απαραίτητο συστατικό ορισμένων ενζύμων που σχετίζονται με τον μεταβολισμό της πρωτεΐνης. Βοηθά στην ανάπτυξη, αυξάνει την αντίσταση στις ασθένειες και προλαβαίνει την κόπωση.
  
  
• Το νάτριο είναι απαραίτητο για την σωστή λειτουργία του οργανισμού.   Σχετίζεται με τη μυϊκή σύσπαση και τη λειτουργία του μυϊκού συστήματος. Εξασφαλίζει την ισορροπία του οργανισμού σε νερό, καθιστά δυνατές τις μυϊκές συσπάσεις και τις νευρικές αντιδράσεις, διατηρεί την ισορροπία ιόντων στο αίμα.  Βρίσκεται σε όλες τις φυσικές τροφές και έτσι και στο ασπράδι του αυγού.
  
  
• Το κάλιο ελέγχει την περιεκτικότητα των κυττάρων σε νερό, ρυθμίζει την λειτουργία του νευρικού συστήματος, τις μυϊκές συσπάσεις και διατηρεί τον σωστό αριθμό ιόντων στο ανθρώπινο σώμα. Προστατεύει την καρδιά από τις αρρυθμίες και μαζί με το νάτριο διατηρεί την ισορροπία του ύδατος στον οργανισμό. Ακόμη είναι απαραίτητο για την έκκριση ινσουλίνης για το μεταβολισμό των υδατανθράκων και την σύνθεση των πρωτεϊνών.  Το κάλιο βοηθά στην ρύθμιση της υπέρτασης. Περιέχεται στο ασπράδι του αυγού.
  
  
• Το μαγνήσιο είναι συστατικό των οστών και των δοντιών, είναι απαραίτητο στοιχείο του μεταβολισμού σε κυτταρικό επίπεδο και παίρνει μέρος στην ενεργοποίηση πολλών ενζύμων. Το μαγνήσιο επαναφέρει την ηρεμία στη νευρική και μυϊκή ίνα. Ρυθμίζει την λειτουργία των κυττάρων σε νερό, βοηθά στον σχηματισμό αντισωμάτων και οστών. Χρησιμοποιείται στην παραγωγή ενέργειας και βοηθά στην μείωση της πίεσης. Το Μαγνήσιο είναι ένα ακόμα βασικό στοιχείο για την ομαλή λειτουργία της καρδιάς, των νεύρων, των μυών και των οστών. Επίσης είναι σημαντικό για τη δράση πολλών ενζύμων. Βοηθά στην κατάθλιψη και τις χολολιθιάσεις.  Βρίσκεται στο ασπράδι του αυγού.
  
  
• Ο ψευδάργυρος παίρνει μέρος στην καλή απορρόφηση και δράση των βιταμινών και αποτελεί απαραίτητο στοιχείο πολλών ενζύμων. Επίσης συντελεί στη σύνθεση της ινσουλίνης, της τεστοστερόνης και των νουκλεϊνικών οξέων. Απαραίτητος στο γεννητικό σύστημα του άρρενα και χρήσιμος στο δέρμα. Το κυριότερο μέταλλο κατά της ακμής. Βοήθα στην γρήγορη επούλωση των τραυμάτων, ως αντιοξειδωτικό στοιχείο και ενισχύει τις αισθήσεις της γεύσης και της όσφρησης. Επίσης χρήσιμος για τα νύχια, τα δόντια, το ήπαρ, την παραγωγή ινσουλίνης και τα μαλλιά. Βοηθά στη θεραπεία των πληγών και στην αντιμετώπιση των ιών και ιδιαίτερα της γρίπης.  Περιέχεται στον κρόκο του αυγού.
  
  
• Το ιώδιο συμμετέχει στην ενεργοποίηση των μυών και των κυττάρων του νευρικού συστήματος και επηρεάζει τον θυρεοειδή αδένα.  Επηρεάζει τόσο τη φυσική όσο και την πνευματική ανάπτυξη.  Εμπεριέχεται στον κρόκο του αυγού.
  
  
• Ο χαλκός είναι απαραίτητος στο μεταβολισμό των κυττάρων και στην παραγωγή του συνδετικού ιστού. Βοηθά στην αποθήκευση και το μεταβολισμό του σιδήρου σε μορφή αιμοσφαιρίνης, καθώς και στο σχηματισμό ερυθροκυττάρων. Συμβάλλει στην γένεση της μυελίνης, βοηθά στην καταπολέμηση μολύνσεων και συμμετέχει στην σωστή δόμηση των οστών.  Βρίσκεται στον κρόκο του αυγού.
  
  
• Το σελήνιο, που υπάρχει στον κρόκο του αυγού, είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που βοηθάει στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού μηχανισμού.  Έτσι  βοήθα στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών, προστατεύει την καρδιά και προλαμβάνει πολλές μορφές καρκίνου. Καθυστερεί τη γήρανση του δέρματος, διατηρεί την ελαστικότητα των ιστών και αυξάνει την αντοχή. Παίζει σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγή στους άρρενες.
  
  
• Η χοληστερόλη βρίσκεται στον κρόκο του αυγού και όπως προαναφέρθηκε έχει και θετικές ιδιότητες στο οργανισμό.

ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΥΓΟΥ

Τα αυγά είναι πλούσια σε χοληστερόλη αλλά η κατανάλωσή τους συστήνεται διαφορετικά σε κάθε άτομο ανάλογα με την κατάσταση της υγείας του και το διατροφικό ιστορικό του.

• Στην περίπτωση υγειούς ατόμου η πρόσληψη χοληστερόλης από τη διατροφή  πρέπει να είναι το πολύ 300mg την ημέρα.
  
  
• Όταν υπάρχουν προβλήματα υγείας όπως καρδιαγγειακά, διαβήτης, υψηλή κακή χοληστερόλη (LDL) η πρόσληψη θα πρέπει να είναι το πολύ 200mg την ημέρα.
  
  
• Ένα αυγό περιέχει περίπου 250mg χοληστερόλη.
  
  
• Το ασπράδι του αυγού ρίχνει τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης.

Η χοληστερόλη όμως δεν περιέχεται μόνο στο αυγό αλλά και σε πολλέςς άλλες τροφές.  Πολύ πλούσιες πηγές είναι το χοιρινό, το γάλα, το βούτυρο, το τυρί, οι γαρίδες, τα εντόσθια, το μoσχάρι, το συκώτι, ο αστακός, τα στρείδια.  Είναι λοιπόν προφανές οτι μια διατροφή δεν επιβαρύνει τη χοληστερόλη απλά και μόνο από το αυγό αλλά και από πολλές άλλες τροφές που καταναλώνονται πολύ συχνά.  Αν λοιπόν μετριαστούν οι υπόλοιπες αυτές τροφές, το αυγό δεν είναι τόσο επικίνδυνο.

Πρέπει να δοθεί προσοχή στην κατανάλωση αυγών για τις περίπτωσεις μόλυνσης και αλλεργίας.  Στην πρώτη, υπάρχει η περίπτωση μόλυνσης από σαλμονέλλα.  Για το λόγο αυτό πρέπει να διατηρούνται στο ψυγείο, να καταναλώνονται εντός δύο εβδομάδων και να μαγειρεύονται καλά.  Στην δεύτερη, παρατηρούνται συχνά αλλεργίες στα βρέφη οπότε και θα πρέπει να αποφεύγονται αν παρατηρηθεί πρόβλημα.

Καταλήγοντας, η κατανάλωση του αυγού είναι αμφιλεγόμενη αν και δεν θα έπρεπε.  Πρόκειται για ένα τρόφιμο πολύ εύκολο στο μαγείρευμα και πάρα πολύ θρεπτικό.  Περιέχει αρκετή χοληστερόλη αλλά μπορεί να ενταχθεί στο ημερήσιο διαιτολόγιο εφόσον έχουν συνυπολογιστεί τα υπόλοιπα λιπαρά τρόφιμα αλλά και η κατάσταση της υγείας του οργανισμού.

Δημοσιεύτηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό www.dromostherapeia.gr στις 12/10/2012.